مریم پورجمشیدی

رشد و توسعه فناوری ها سبب تحول در ابعاد مختلفی از زندگی انسان شده است و به بهبود کیفیت زندگی کمک شایانی کرده است. با ورود فناوری ها به همه ی عرصه های زندگی، بیشتر جنبه های زندگی ما انسان ها تحت تاثیر آن قرار گرفته است و آموزش نیز از این قاعده مستثنا نیست. امروزه با کمک تلفیق فناوری در کلاس های درس، معلمان می توانند به عمق بخشیدن و معنادار ساختن یادگیری دانش آموزان کمک کنند و انگیزه ی آنان برای فعال بودن در فرایند یادگیری را افزایش دهند. پژوهش حاضر باهدف بررسی تاثیر تلفیق فناوری در یادگیری عمیق دانش آموزان پایه سوم انجام گرفت. روش پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون همراه با گروه کنترل و آزمایش بود. جامعه ی آماری شامل کلیه ی دانش آموزان پسر پایه سوم ابتدایی شهرستان اسدآباد در سال تحصیلی 1401-1402 بودند (تعداد= ؟؟). حجم نمونه شامل 40 نفر بود که به طوردر دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (20 نفر) و کنترل (20 نفر) انتساب شدند. برای این پژوهش محتوای آموزشی برای گروه آزمایش به وسیله تلفیق فناوری (پاورپوینت، فیلم آموزشی و نرم افزار شاد) آموزش دیدند. در گروه کنترل مواد آموزشی به شکل سنتی توسط معلم تدریس شد. ابزار گردآوری داده از هر دو گروه کنترل و آزمایش شامل آزمون های پیش آزمون- پس آزمون بود که روایی آن توسط متخصصان تایید شد. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و استنباطی (کوواریانس) استفاده شد. پایایی آزمون اجراشده در مرحله پیش آزمون 84/0 و در مرحله پس آزمون 79/0 به دست آمد. یافته های حاصل از تجزیه وتحلیل داده های پژوهش نشان داد با توجه به میانگین نمرات گروه آزمایش و کنترل در پس آزمون، استفاده از فناوری در تدریس و تلفیق آن در فرایند یاددهی و یادگیری بر مولفه های یادگیری عمیق اثربخش بود. یافته های پژوهش نشان داد، ادغام فناوری های مختلف در فرایند یاددهی و یادگیری کلاس درس به پژوهشگران و طراحان آموزشی کمک می کند تا با استفاده از قابلیت های فناوری محیط یادگیری طراحی کنند که به عمیق شدن و معنادار ساختن یادگیری دانش آموزان منجر شود.

طی سال های اخیر، مطالعات مختلف نشان داده اند، هیجانات نقش مهمی بر عملکرد یادگیری دارند و هوش هیجانی عامل برجسته ای در دستیابی به اهداف آموزشی در نظر گرفته می شود. علاوه بر این داشتن هوش هیجانی به افراد کمک می کند تا در ارتباط با مشکلات روزمره، راهبردهای مناسبی اتخاذ کنند. پژوهش حاضر باهدف مطالعه نقش طراحی آموزش مبتنی بر تعامل –تبادل برای بهبود هوش هیجانی دانشجویان در آموزش مجازی انجام گرفت. روش پژوهش حاضر از نوع آمیخته با طرح اکتشافی متوالی بود. جامعه ی آماری در بخش کیفی شامل کلیه اسناد ازجمله کتاب ها، مقالات و پایان نامه های مرتبط با بهبود هوش هیجانی و در بخش کمی شامل کلیه دانشجویان دانشگاه بوعلی سینا بود (12000N=) که در کلاس های مجازی شرکت کردند. حجم نمونه در بخش کیفی شامل 14 سند مرتبط با طراحی آموزشی برای بهبود هوش هیجانی و در بخش کمی شامل 500 دانشجوی دانشگاه بوعلی سینا بود. روش نمونه گیری در بخش کیفی هدفمند، ملاکی و در دسترس و در بخش کمی خوشه ای تصادفی بود. جهت تجزیه وتحلیل داده ها در بخش کیفی از روش تحلیل براون و کلارک (2006) و در بخش کمی از تحلیل اکتشافی و تحلیل عامل تاییدی استفاده شد. یافته های پژوهش در بخش کیفی منجر به استخراج 4 مقوله اصلی و 10 زیر مقوله ازجمله ادراک هیجان (زیر مقوله های: خلق یک محیط امن، الگوبرداری از افراد و شخصیت های مناسب، استفاده از ابزارهای فناورانه شناسایی ظاهری احساسات، افزایش خودآگاهی دانشجویان،)، تسهیل هیجان (زیرمقوله های: ایجاد احساسات مثبت در دانشجویان، فعالیت های تفکر و گفتگوی منتقدانه)، شناخت هیجان (زیرمقوله های: جلسات همدلی گروهی، تمرین شنونده خوبی بودن) و مدیریت هیجان (زیرمقوله های: تبادل بازخورد، اکتشاف احساسات) و 26 راهبرد آموزشی شد. یافته های پژوهش در بخش کمی بیانگر برازش مناسب مدل تحلیل عامل تاییدی مرتبه اول دوعاملی و مرتبه دوم بود. درنهایت مدل یابی معادلات ساختاری نشان داد تمامی زیرمقوله های هر چهار مقوله اصلی دارای بار عاملی معناداری هستند و دارای همبستگی معنادار با مقوله های اصلی خود بودند. درنتیجه براساس یافته های این پژوهش می توان گفت، طراحی آموزشی تعاملات-تبادلات آموزش مجازی برای دانشجویان براساس چارچوب حاضرمی تواند منجر به بهبود هوش هیجانی آنها گردد.

با توجه به اینکه بیکاری، خصوصاً بیکاری گروههای تحصیل کرده در جامعه روندی رو به رشد دارد، بهترین راه حل، پرورش ذهنیت کارآفرینانه در افراد، به ویژه از دوران کودکی است. ذهنیت کارآفرینانه مجموعهای از مهارتها است که افراد را قادر میسازد تا فرصتها را شناسایی کرده، از شکستها عبور کرده و از آنها درس بگیرند و در زمینههای مختلف موفق شوند. لذا هدف از انجام پژوهش حاضر، طراحی و اعتباریابی مدلی مفهومی جهت پرورش ذهنیت کارآفرینانه در دانشآموزان دوره دوم ابتدایی بود که به روش آمیخته به صورت متوالی و با طرح اکتشافی انجام گرفت. در مرحله نخست، گردآوری و تحلیل دادههای کیفی و به دنبال آن، گردآوری و تحلیل دادههای کمی انجام گرفت. در مرحله اول)کیفی( پژوهشگر به منظور تعیین مولفههای مربوط به ذهنیت کارآفرینانه، یک مرور نظاممند انجام داد و در ادامه به منظور اعتبارسنجی اولیه نتایج خود و همچنین افزایش یا کاهش مولفهها، از طریق مصاحبه نیمهساختاریافته، نظرات متخصصان این حوزه را در مورد مولفههای تعیین شده بررسی نمود. جامعه هدف در مرحلهی کیفی برای مرور نظاممند شامل کلیه اسناد مربوط به ذهنیت کارآفرینانه و برای مصاحبه شامل معلمان دوره دوم ابتدایی بود. حجم نمونه در مرور نظاممند بود که به روش نمونهگیری هدفمند و مبتنی بر ملاک انتخاب Eric و Web of Science ،Scopus شامل 12 مقالهی به دست آمده از پایگاه دادههای شدند و 4 مقالهای که به انتخاب خود پژوهشگر به منظور بررسی به فرآیند مرور نظاممند وارد شدند. مشارکتکنندگان در مصاحبه نیز شامل 15 معلم دوره دوم ابتدایی بودند که با نمونهگیری گلوله برفی انتخاب شدند. جهت تجزیه و تحلیل دادههای مرحله کیفی از تحلیل کیفی پایه )توصیف، کدگذاری، مقولهبندی، تبیین مقولات( استفاده گردید. مدل نظری پرورش ذهنیت کارآفریانه در دانشآموزان دوره دوم ابتدایی به عنوان یافتههای بخش کیفی، شامل 27 مولفه بود که در سه بعد شناختی، رفتاری و عاطفی طبقهبندی شدند. در مرحله دوم )بخش کمی(، پژوهشگر اقدام به اعتباریابی بیرونی مدل مفهومی طراحی شده از طریق پیمایش نمود. جامعه پژوهش در این مرحله شامل 853 معلم دوره دوم ابتدایی ناحیه 1 و 2 شهرستان رشت در سال 1400 بودند که از این تعداد، با استفاده از فرمول کوکران در حالت محافظهکارانه 384 نفر به عنوان نمونه در نظر گرفته شدند و جهت - تحصیلی 1401 جمعآوری اطلاعات از روش

هدف اصلی این پژوهش، تعیین رابطه ی بین بسترهای مورد استفاده در آموزش الکترونیکی دانشگاه بوعلی سینا و رابطه ی آن با میزان یادگیری و یادگیری خودتنظیمی دانشجویان بود. روش انجام پژوهش، توصیفی همبستگی از نوع پیمایشی بود . جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاه بوعلی سینا در سال تحصیلی 1400-1399 است که تعداد 371 نفر از آنان به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابراز اصلی گردآوری داده ها ، دو پرسشنامه یادگیری خودتنظیمی پینتریچ و دی گروت (1990) و پرسشنامه محقق ساخته در خصوص بسترهای نرم افزاری مورد استفاده در آموزش الکترونیکی بود که روایی آن با استفاده از نظر متخصصان بررسی و مورد تایید قرار گرفت و پایایی آن نیز با استفاده از اجرای آزمایشی و محاسبه آلفای کرونباخ بررسی و به ترتیب ضرایب 87/0 و 82/0 بدست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آماری t تک گروهی و ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی استفاده شد. یافته ها در نهایت نشان داد بین میزان استفاده از بسترهای نرم افزارهای درس افزار، ادوب کانکت، شبکه های اجتماعی و سایر نرم افزارها با مولفه های: دریافت محتوا، تدریس، تعامل با همکلاسی ها، تمرین، تکلیف و سنجش و ارزیابی رابطه مثبت معنادار وجود دارد. همچنین بین استفاده از بستر درس افزار، ادوب کانکت، شبکه های اجتماعی و سایر نرم افزارها با یادگیری دانشجویان رابطه معنادار مثبت وجود دارد و بر پایه مدل بسترشبکه های آموزشی 18/0، بستر شبکه های آموزشی و ادوب کانکت 32/0 ، بستر شبکه های آموزشی، ادوب کانکت و سایر نرم افزارها 41/0 و بستر شبکه های آموزشی، ادوب کانکت، سایر نرم افزارها و سامانه درس افزار 52/0 درصد از یادگیری دانشجویان را پیش بینی می کند. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نیز نشان داد بین بستر درس افزار با یادگیری خودتنظیمی رابطه معناداری وجود ندارد(01/0> p و 005/0=r)، اما بین بستر ادوب کانکت با یادگیری خودتنظیمی (01/0< p و 23/0=r)، شبکه های اجتماعی با یادگیری خودتنظیمی (01/0< p و 11/0=r)، و بین بستر سایر نرم افزارها با یادگیری خودتنظیمی (01/0< p و 22/0=r). رابطه معنادار مثبت وجود دارد.. همچنین بر پایه مدل، بستر ادوب کانکت 05/0 درصد، ادوب کانکت و سایر نرم افزارها 095/0 درصد از یادگیری خودتنظیمی دانشجویان را تبیین می کند.

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه سواد فناورانه معلمان با انگیزش تحصیلی دانش آموزان دوره دوم ابتدایی شهر همدان بوده است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل کلیه معلمان و دانش آموزان دوره دوم ابتدایی شهر همدان بوده است که تعداد آن ها به ترتیب 598 و 15287 می باشد. نمونه معلمان بر اساس جدول تعیین حجم نمونه کرچسی و مورگان و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی 234 نفر و نمونه دانش آموزان 702 نفر که وابسته به معلمان نمونه بوده؛ به صورتی که به ازای هر معلم سه دانش آموز وی به صورت تصادفی انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته سواد فناورانه و پرسشنامه انگیزش تحصیلی هارتر بوده است. روایی پرسشنامه ها از طریق روایی محتوایی بر اساس دیدگاه متخصصان و پایایی پرسشنامه ها بر اساس ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 89/0 ، 85/0 محاسبه شده است. داده های گردآوری شده با استفاده از شاخص های آمار توصیفی مانند درصد، میانگین، انحراف معیار و آزمون های آمار استنباطی نظیر آزمون های؛ تی در گروه های مستقل، آزمون های همبستگی و رگرسیون گام به گام مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است. یافته های پژوهش، حاکی از آن است که؛ بین سواد فناورانه معلمان با انگیزش تحصیلی دانش آموزان دوره دوم ابتدایی شهر همدان رابطه مثبت و معنی دار وجود داشته است؛ و همچنین بین ابعاد سواد فناورانه معلمان: فهم ماهیت فناوری، فهم ارتباط فناوری و جامعه، فهم طراحی فناوری، توانایی فناورانه و فهم فناوری در جهان اطراف معلمان با انگیزش تحصیلی دانش آموزان دوره دوم ابتدایی رابطه مثبت و معنادار وجود داشته است؛ بنابراین می توان گفت سواد فناورانه معلمان موجب افزایش انگیزش تحصیلی دانش آموزان شده است؛ و ترکیب دو بعد « توانایی فناورانه» و «فهم ارتباط فناوری و جامعه» توانایی پیش بینی انگیزش تحصیلی دانش آموزان را داشته اند.

پژوهش حاضر باهدف ارزیابی کیفیت محتوای بازی های رایانه ای آموزشی موجود برای دوره ی ابتدایی بر اساس اصول آموزشی به دنبال پاسخ این سوال است که آیا محتوای بازی های رایانه ای آموزشی موجود بر اساس اصول آموزشی طراحی شده اند؟ در این پژوهش از بین تمام بازی های رایانه ای آموزشی موجود در کشور تعداد شش بازی با توجه به معیارهایی چون: به روز بودن بازی ها، اعتبار شرکت سازنده و متناسب بودن با شرایط اجتماعی با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. روایی این چک لیست توسط گروه 10 نفر از متخصصین آموزشی این حوزه مورد تائید قرارگرفته و پایایی آن با استفاده از آلفای کرانباخ 93% محاسبه شد. داده های جمع آوری شده در این تحقیق با استفاده از روش آنتروپی شانون تجزیه و تحلیل شد که در مجموع نتایج نشان داد مولفه ی اکتشافی با میانگین 5/3 و ضریب اهمیت 572/0 با 2/68 درصد بیشترین توجه به آموزشی بودن بازی های رایانه ای و مولفه ی هوش های چندگانه با میانگین 08/3 و ضریب اهمیت 001/0 با 6/61 درصد کمترین توجه آموزشی بودن بازی های رایانه ای را داشته است. سایر مولفه ها نیز شامل: مسئله محوری با میانگین 3/3 و ضریب اهمیت 241/0 با 66% رتبه ی دوم را در جدول مولفه ها کسب کرده و تعاملی بودن با میانگین 23/3 و ضریب اهمیت 108/0 با 4/64 درصد رتبه ی سوم و یادگیری فعال نیز با میانگین 1/3 و ضریب اهمیت 078/0 با 6/61 درصد رتبه ی چهارم جدول ازنظر توجه به محتوای آموزشی بازی های رایانه ای آموزشی کسب کرده اند.