Faculty - دانشکده علوم انسانی

Assistant Professor

Update: 2024-11-21

Naser Garehkhani

Faculty of Humanities / Department of Arabic language and literature

P.H.D dissertations

بررسي سبك شناختي صداهاي دستوري ور نامه 53 نهج البلاغه
مريم محمدي 2024
علم زبان شناسي و معنا شناسي از جَرگِة علوم انساني سرچشمه مي گيرند كه به نسبتِ ساير علوم اين حوزه، تازه تر و داراي شبكه هاي متعدّد و ناشناخته اي هستند كه امروزه، پژوهشگران علوم انساني را براي كشف و بازشناسي خويش فراخوانده اند؛ و از آن جا كه زبان با انسان، هماره مرتبط و هم آغوش بوده و اسرار نفساني سَر به مُهر وي را گشوده، معنا را نيز با خويش همراه و به مَنَصَّة ظهور رسانده است؛ در اين راستا، سبك شناسي با لايه هاي متنوّع خويش (بلاغي، نحوي، آوايي، واژگاني)، رخ مي نماياند كه هرچند در سال هاي اخير، كاوش هاي بسياري را به نام خود ثبت نموده، هنوز حفره هايي تو در تو به جاي نهاده كه از چشم كاوش گران پنهان مانده است.
Thesis summary

Master Theses

معناشناسي تاريخي- توصيفي واژه نفق و مشتقات آن در نهج البلاغه
رضا اسكندري 2022
نهج البلاغه علاوه بر فصاحت و بلاغت و زيبايي لفظي و آرايش هنري بي نظيرش داراي معاني ژرف و مفاهيم والايي است كه به اين كتاب بي‎نظير جاودانگي بخشيده است؛ مفاهيم عميقي كه با فطرت انسان گره خورده و از سرچشمة وحي مايه گرفته و از آبشار كلام علي(ع) بر زندگي انسان‎ها جريان يافته است .جهت نيل به معاني و مفاهيم عميق آن و فهم دقيق و صحيح واژگان ناگزير بايد از دريچه دانش معناشناسي به آن نگريست. دانش معناشناسي به عنوان شاخه اي از علم زبان شناسي،دانشي است كه با تجزيه و تحليل متون و كلام، معنا ودلالت ها را مورد مطالعه قرار مي دهد و به عبارتي به دنبال كشف روابط واژگاني و معاني آن ها است. بر اين اساس در پژوهش حاضر با استفاده از اين دانش به معناشناسي واژه نفق و مشتقات آن پرداخته شده و با بهره گيري از رويكرد تاريخي اين واژه از زمان جاهلي تا متن نهج البلاغه و سپس با رويكرد توصيفي مفاهيم همنشين و جانشين و معاني واژگان بر اساس بافت و سياق كلام مورد بررسي قرار گرفته است و هدف از نگارش اين پژوهش بررسي و شناخت تحولات معنايي واژه نفق و مشتقات آن بوده كه با استفاده از معناشناسي تاريخي و توصيفي از تفسير به راي جلوگيري كرده و نتايج قابل توجهي را به دست آورده است. اين نتايج حاكي از آن است كه واژه نفاق از مشتقات بارز واژه نفق است كه تخصيص معنايي يافته و گستره معنايي آن كاهش يافته است. ضمن اينكه به علت دلالتهاي درون زباني اين واژه، از ميان روابط مفهومي شامل شمول معنايي ترادف معنايي، تقابل معنايي، همنشيني و جانشيني در شناخت معناي آن ها نمود يافته و در ميان انواع بافت، بافت متني بيشترين تاثير در تشخيص معناي اين واژه را داشته است. واژه نفق و مشتقات آن به همراه صورت هاي فعلي آن در نهج البلاغه در مجموع 20 مرتبه در 12 خطبه، 2 نامه و شش حكمت به كار رفته است.المداهنه،الْإِفْكُ ،المكْرُ ،الكذب،الكُفْر، إلْحاد، خَيانَة، شِرْك، غِشّ، المخادعه ،حِيلَة كلماتي هستند كه مي توان آنها را از جمله مترادفات واژه نفاق در نظر گرفت كه در ميان واژگان ذكر شده واژه كفر از جهت شمول معنايي بر ديگر واژگان احاطه دارد و هر يك از اين موارد از جمله نفاق به - نحوي زيرمجموعه كفر محسوب مي شوند. هم چنين در بررسي روابط معنايي اين واژه مشخص شد كه واژگان خداع و ادهان جانشين ها و واژگان مومن، مشرك، ضالون، ائمه الضلاله، متصنع، كاذب نيز مهم
Thesis summary
تحقيق و ترجمه كتاب«اللغة الفارسية» اثر محمد نورالدين عبدالمنعم بر اساس الگوي تعادل پوياي يوجين نايدا
معصومه حاجي باقري 2022
تاثير متقابل زبان و ادبيات فارسي از زمان هاي قديم امري بديهي است و اين خود نشانه پيوند عميق ايرانيان با اعراب قبل از اسلام و بعد از اسلام مي باشد. درباره تاثير عربي در زبان فارسي مقالات بسياري ثبت شده است اما درباره تاثير فارسي بر زبان عربي پژوهش قابل ملاحظه اي به عمل نيامده است. زبان هاي گروه سامي و عربي بخش اعظمي از واژگان خود را از پارسي گرفته اند، كه در مورد عربي به دليل ماهيت صرفي و قالب هاي متعدد آن واژگان فارسي بيشتر در شكل مفرد و ساده آن قابل رديابي است. اما زبان فارسي از معدود زبانهاي دنيا است كه تقريباً عموم واژگان وام گرفته را بدون دستكاري و بدون حذف آوا و حروف مي پذيرد به ويژه كلمات قرآني را بدون هيچ تغييري پذيرفته است كتاب اللغه الفارسيه يك اثر تاريخي ادبي به شمار مي رود كه نويسنده اش سعي دارد زبان فارسي را از ابعاد گوناگون مورد بررسي قرار دهد. او در ابتدا از زمان پيدايش و تكوين زبان فارسي با ارائه سند توضيح مي دهد، سپس در مورد تاثيرگذاري زبان فارسي در زبان عربي سخن مي راند، و بعد درباره ارتباط و تاثير زبان عربي بر زبان فارسي و در پاره اي از موضوعات به اشعار اعراب استناد مي كندروشي كه براي ترجمه كتاب لغت الفارسيه در نظر گرفته شده، تعادل پويايي يوجين نايدا ست، طبق نظريه پويا، در اين نوع ترجمه، پيام حرف آخر را مي زند،بنابراين با تعديلات فراواني همراه است،را تغيير داد اما تغيير در متن مبدا نبايد به خط دار شدن پيام متن منجر شود؛چون از نظر كاركرد، معادل متن خواهد بود. اعمال اندكي تعطيلات جهت ساده و روان شدن متن، پيام متن مبدا، خطر دار نشود و تاثير كارايي خود را حفظ كند.
Thesis summary
معناشناسي تاريخي- توصيفي اوصاف شيطان در قرآن كريم( بررسي موردي واژه هاي غرور، غوي، لعنه)
ابوالفضل لطفي 2022
دانش پژوهان همواره به دنبال شناخت معناي دقيق و صحيح واژگان هستند تا به معناي مورد نظر گوينده در كلام دست پيدا كنند. معناشناسي روشي است كه در بررسي معنا با رويكردها و مباني مختلف به كمك زبان شناسان آمده و دانشي است كه با تجزيه و تحليل متن و كلام، معنا را مورد مطالعه قرار مي دهد . در پژوهش حاضر نيز با استفاده از روش معناشناسي مفاهيم غرور، غوي و لعنه تبيين و مؤلفه هاي معنايي آن ها از قرآن كريم استخراج شده است. در اين نوشتار پس از بيان كلياتي كه مربوط به مباني نظري معناشناسي است، با رويكرد تاريخي، واژگان موردنظر در طول تاريخ و معاني آن ها در اشعار جاهلي، قبل، هم زمان و بعد از نزول قرآن واكاوي و پس از آن با رويكرد توصيفي، مفاهيم همنشين و معاني واژگان براساس بافت و سياق كلام مورد بررسي قرار گرفته است. هدف از نگارش اين پژوهش شناخت تحولات معنايي واژگان غرور، غوي و لعن به عنوان اوصاف شيطان بوده و با استفاده از معناشناسي تاريخي و توصيفي از تفسير به راي جلوگيري كرده است. واژگان غرور، غوي و لعن به ترتيب 27، 22 و 41 مرتبه در قرآن كريم به كار رفته اند و واژه لعنه از بسامد بيش تري و شمول معنايي نسبت به واژه هاي غرور و غوي برخوردار بوده است .و اين واژ گان در كنار ديگر اوصاف شيطان كه در قرآن كريم بيان شده است زير مجموعه ي كفر قرار مي گيرد زيرا هركس راه نافرماني از دستورات الهي را در پيش بگيرد از رحمت الهي دور مي شود و زير مجموعه ي كفر قرار مي گيرد.
Thesis summary
ترجمه و تحقيق كتاب "ضَوء و تُراب" اثر صالح ابراهيم بر اساس نظريه وينه و دار بلنه با روش تحت اللفظي ازفرايندهاي ترجمه مستقيم و معادل يابي و همانندسازي ، تغيير بيان و جابه جايي از فرايندهاي ترجمه غيرمستقيم
زهرا معظمي 2022
چكيده: ادبيات راهي است براي شناخت بيشتر فرهنگ هاي مختلف و در ميان شاخه هاي متعدد آن، ادبيات مقاومت نوعي از ادبيات متعهد است . تاريخ ملل جهان مشحون از مقاومت در برابر نيروهاي متجاوز است، و ادبيات مقاومت آيينه انعكاس فرهنگ ملت هايي است كه در مقابل دشمن به مقاومت برخاسته اند و دراين ميان هر نوشته يا سروده اي كه مبارزه ملت ها را در برابر ظلم و ستم نشان دهد، در حوزه ادب پايداري جاي مي گيرد. دكتر صالح ابراهيم نويسنده و انديشمند معاصر و مشهور لبناني است. وي در موضوعات مختلف آثار و كتابهاي نفيسي ازخود برجاي گذاشته است .او اكنون بعنوان پروفسور در دانشگاهاي لبنان فعاليت دارد. ازجمله از آثار وي "ضوء و تراب" است."ضوءًُ وتراب" يكي از كتاب هاي ادبي - روايي، شامل 6 فصل و 141 صفحه مي باشد. اين رمان به ابعاد اجتماعي و تاريخي پرداخته و نشانگر درگيري پيچيده اي است كه در زمان جنگ و استعمار رخ داده است و براي نسل نوجوان و جوان بسيار آموزنده ومفيد مي باشد. ترجمه يكي از مهم ترين راه هاي انتقال پيام از يك ملت و فرهنگ، به ملت و فرهنگ ديگر است و انواع و تعاريف مختلفي دارد يكي از آن ها، ترجمه از ديدگاه وينه و داربلنه دو زبان شناس و نظريه پرداز در فن ترجمه مي باشد. از ديدگاه اين دو نظريه پرداز كانادايي، ترجمه به دو روش "مستقيم "كه معادل" لفظي" و روش "غيرمستقيم "كه معادل "معنايي" است ،تقسيم مي شود. مترجم سعي دارد، ترجمه اش تا حد امكان لفظ به لفظ به نويسنده پاي بند باشد و درعين حال با زبان و فرهنگ مقصد نيز همخواني داشته باشد، تا خواننده با شيوه تفكر و بيان ملت هاي ديگر آشنايي يابد، و ازآنجايي كه هدف نظريه وينه و داربلنه، كمك به خواننده براي درك بهتر متن است، در ترجمه كتاب "ضوء وتراب" به عنوان يك اثر ادبي-روايي از اين نظريه استفاده شده، تا بهتر بتوان مفاهيم موردنظر نويسنده را به خواننده منتقل كرد. ترجمه اين كتاب، بر اساس نظريه "تحت اللفظي از ترجمه مستقيم" و "معادل يابي و همانندسازي، جابجايي و تغيير ديدگاه از ترجمه غيرمستقيم" وينه و دار بلنه مي توان مترجمان را براي استفاده از اين نظريه ياري نمايد.
Thesis summary
معنا شناسي تاريخي و توصيفي اوصاف شيطان در قرآن كريم(بررسي موردي واژه هاي عدو ،رجيم، كفور ، مارد و كبر )
زهرا ميرزايي برهمن 2021
معني شناسي يكي از شاخه هاي علم زبان شناسي به شمار مي رود. اين علم در دوره هاي اخير به عنوان دانشي نوبنيان، مطمح نظر محققان و دانش پژوهان در مطالعات قرآني قرار گرفته است. در قرآن كريم كه به لسان عربي مبين نازل گرديده، واژه ها از جايگاه و مرتبه خاصي برخوردارند؛ آنچنان كه از زمان نزول تا عصر حاضر توجه محققان و مفسران را به خود معطوف داشته است و در همين راستا اهميت علم معني شناسي نيز بيشتر روشن مي شود؛ زيرا اين علم مي تواند مفهوم واژگان را از جنبه هاي مختلف مورد بررسي قرار دهد و افق هاي روشن و جديدي را در پژوهش هاي قرآني ارائه نمايد. بر اين اساس، تحقيق حاضر به بررسي روابط معنايي اوصاف شيطان (واژه هاي برگزيده: عدوّ، رجيم، كفور، مارد و كِبر) پرداخته و با بهره گيري از معني شناسي تاريخي و به روش تحليلي- توصيفي، واژه هاي مورد نظر را از دوره جاهلي تا متن قرآن كريم مورد مطالعه قرار داده و نتايج قابل توجهي را به دست آورده است. اين مداقّه حاكي از آن است كه واژگان مورد بحث به همراه مشتقات خود به ترتيب كفور 524، كبر 161، عدوّ 106، رجيم 14 و مارد 5 بار در قرآن كريم به كار رفته است. در اين ميان واژه كفر از جهت شمول معنايي بر ديگر واژگان احاطه دارد؛ زيرا هريك از اين موارد به نحوي زير مجموعه كفر محسوب مي شوند. علي رغم اينكه كبر مي تواند عامل و انگيزه كفر محسوب شود. از جهت ديگر با بررسي اين كلمات در دوره قبل از اسلام و اشعار جاهلي، عموم اين واژه ها با لحاظ كردن ساختار قرآن كريم (كم يا زياد) توسعه معنايي پيدا كرده ؛ البته واژه اي مانند رجيم به جهت اختصاص يافتن به إبليس از نوعي تخصيص معنايي برخوردار گشته است.
Thesis summary
معنا شناسي تاريخي- توصيفي واژگان عسل، لبن و شراب درقرآن كريم
محمد بياتي داويجاني 2020
دانش پژوهان همواره به دنبال شناخت معناي دقيق و صحيح واژگان هستند تا به معناي مورد نظر گوينده در كلام دست پيدا كنند. معناشناسي روشي است كه در بررسي معنا با رويكردها و مباني مختلف به كمك زبان شناسان آمده و دانشي است كه با تجزيه و تحليل متن و كلام، معنا را مورد مطالعه قرار مي دهد . در پژوهش حاضر نيز با استفاده از روش معناشناسي مفاهيم عسل، لبن و شراب تبيين و مؤلفه هاي معنايي آن ها از قرآن كريم استخراج مي شود. در اين نوشتار پس از بيان كلياتي كه مربوط به مباني نظري معناشناسي است، با رويكرد تاريخي، واژگان مورد نظر در طول تاريخ و معاني آن ها در اشعار جاهلي، قبل، همزمان و بعد از نزول قرآن واكاوي و پس از آن با رويكرد توصيفي، مفاهيم همنشين و معاني واژگان براساس بافت و سياق كلام مورد بررسي قرار مي گيرد. هدف از نگارش اين پژوهش بررسي تحولات معنايي واژگان عسل، لبن و شراب به عنوان خوراك اهل بهشت است و با استفاده از معناشناسي تاريخي و توصيفي از تفسير به راي جلوگيري مي كند. علاوه بر هدف فوق اين نوشتار قصد دارد تا خوراكي كه در بهشت به مومنين وعده داده شده را با آنچه كه در دنيا در دسترس انسان است مقايسه و تفاوت هاي آن ها را بيان كند. واژگان عسل، لبن و شراب با معاني عسل، شير و نوشيدني به ترتيب 1، 2 و 39 مرتبه در قرآن كريم به كار رفته اند و واژه شراب از بسامد بيشتر و شمول معنايي نسبت به واژه هاي عسل و لبن برخوردار است.
Thesis summary