Mehri Barzegar

ازآنجاكه رسيدگي افتراقي به جرايم اطفال و نوجوانان در حقوق كيفري ما پذيرفته شده است، سن متهم رسيدگي ويژه اي را مي طلبد كه بيشتر در جهت اصلاح و درمان بزهكار حركت كند. اِعمال واكنش متناسب مبتني بر پرونده شخصيت در برخورد با اطفال و نوجوانان از جهات مختلف ارزشمند است. شناسايي شخصيت و به كارگيري نظرهاي كارشناسان نقشي مهم در شناسايي شخصيت اطفال و نوجوانان، فردي كردن مجازات ها و اقدامات تأميني و تربيتي و اصلاح آنان دارد. قانون آيين دادرسي كيفري نيز در سال 1392 صراحتاً اين امر را در رابطه با اطفال در ابعاد گسترده تري از بزرگسالان پذيرفته است (مواد 203 و 286). تشكيل پرونده شخصيت براي گروههاي سني زير 18 سال و جستجوي علت و ريشهيابي معضل بزهكاري آنان، در اجراي عدالت بهتر و متناسب با شخصيت، موقعيت اجتماعي و محيط رشد فردي شخص بوده و در جامعه و نظام قضايي نقش به سزايي دارد. بنابراين، تمامي مقامات قضايي رسيدگي كننده، لازم است شخصيت مرتكب را در تصميمات خود در نظر گرفته و به نظرات متخصصين و پيشنهادهاي آن ها در جهت تأثير مفيد مجازات اعتماد كنند. اين مهم نيز تنها با مطالعه علمي شخصيت بزهكار و در قالب تشكيل پرونده شخصيت مقدور و عملي خواهد بود؛ لذا بايد باور مناسب نسبت به تشكيل پرونده شخصيت، اهميت اين پرونده و نقش آن در اجراي عدالت و اتخاذ تصميم شايسته براي كنشگران عدالت كيفري نمايان شود. ازاين رو، با روش تحليل ثانويه و تجزيه وتحليل كمّي داده ها، 43 پرونده شخصيت از پرونده هاي كيفري اطفال و نوجوانان در سال 1401 در شعبه كيفري 2 دادگاه اطفال و نوجوانان شهر همدان بررسي و اين نتيجه حاصل شد كه نهادهاي ارفاقي، به موجب شرايط سني و خاص اطفال، در بيشتر پرونده ها اعمال مي شود؛ اما با وجود نگاه ايده آل قانون به پرونده شخصيت، تشكيل آن به صورت علمي و هدفمند نيست و فقط در پرونده هاي معدودي به محتواي آن و نظر مشاور در صدور حكم توجه مي گردد. درنتيجه بايد با فراهم كردن مقدمات اجرايي و زيرساخت ها، تشكيلاتي مجزا و موازي با مرجع قضايي با هدف شناسايي شخصيت بزهكار و با بهره گيري از نيروهاي متخصص و البته تحت نظارت مقام قضايي تشكيل گردد.
Thesis summary