سیدفضل اله میردهقان اشکذری

دوره آل مظفر یکی از دوره های شکوه و رونق در منطقه یزد است که در سایه آن، ساخت وساز بناها با کاربری های مختلف از جمله مسکونی، رونق گرفت که نمونه های متعددی از آنها در شهرها و روستاهای مختلف یزد شناسایی شده و با توجه به اینکه منطقه یزد دارای اقلیم گرم و خشک می‫باشد، می توانست تاثیر زیادی در ایجاد شرایط آسایش حرارتی داشته باشد. در بررسی باستان شناختی صورت گرفته در روستای خویدک نیز چندین نمونه شناسایی شده از لحاظ ویژگی های معماری قابل مقایسه با نمونه های دیگر بودند. به همین منظور سوالات زیر مطرح شده اند 1: چگونه می توان خانه های شناسایی شده در روستای خویدک را به دوره آل مظفر تاریخ گذاری کرد؟ 2: تاثیر اقلیم بر معماری خانه های مذکور به چه صورت است؟ 3: تعامل شیوه های مورداستفاده در ساخت خانه های این دوره با اقلیم یزد به چه صورت است؟ 4: تفاوت ها و شباهت های موجود بین خانه های روستای خویدک در این مقطع زمانی با مناطق دیگر استان چیست؟ نتایج پژوهش نشان می دهد که خانه های روستای خویدک از لحاظ ویژگی های معماری کاملاً قابل مقایسه با نمونههای دیگر می باشند و به دوره آل‫مظفر تاریخ‫گذاری می‫شوند. از جمله این ویژگی‫های مورد مقایسه می‫توان به استفاده از پلان چهارصفه، پراکندگی یکسان فضاهای معماری، استفاده از شیوه‫های تزیینی یکسان و ویژگی‫های سازه‫ای یکسان اشاره کرد. با مطالعه ویژگی های معماری خانه های مظفری خویدک می توان گفت از شیوه های مختلفی برای همسازی با اقلیم استفاده شده است. اما به منظور بررسی تاثیر تناسبات موجود بین فضاهای مختلف در ایجاد شرایط آسایش حرارتی از نرمافزاهای شبیهساز استفاده به منظور بازسازی تعامل با خورشید و باد استفاده شده و نتایج به نمونههای دیگر که دارای تناسبات متفاوتی بودند مقایسه گردید. بدین منظور برای بررسی تعامل با تابش خورشید از نرمافزار اکوتکت و برای شبیهسازی باد از فلوئنت استتفاده شده است. نتایج شبیهسازیهای خورشیدی نشان میدهد که با انتخاب جهتگیری مناسب، بهترین تعامل با انرژی خورشیدی به عمل آمده و عنصر حیاط، در کنار سازماندهی فضاهای مختلف در اطراف خود با توجه به جریان گردش خورشید، سبب می گردید تا بخش های مختلف خانه هرکدام به فصلی از سال اختصاص یابند. با این وجود، نمونه آلمظفر شرایط آسیاش حرارتی کمتری را نسبت به نمونههای دیگر در ماههای سرد ایجاد