Mohammad javad Dakami

چكـيـــده سلف در لغت به معناي «پيشينيان» و در اصطلاح، يعني جريان هايي كه در تمسك به دين اسلام خود را پيرو سلف صالح مي-دانند و در اعمال، رفتار و اعتقادات خود مدعي تبعيت از پيامبراسلام(ص) صحابه و تابعين هستند. پيشينه تاريخي اين جريان ها به افكاراحمدبن حنبل، ابن تيميه، محمدبن عبدالوهاب و در يك قرن اخير به سيدقطب بازمي گردد. جريانات سلفي داراي گروه-هاي مختلفي هستند: 1ـ سلفي وهابي، پيروان محمد بن عبدالوهاب. اينها مدعي گسترش توحيد و مبارزه با بدعت و شرك در ميان جوامع اسلامي هستند. اين ها با برداشت غلطي كه از توحيد دارند، اكثر اعمال مسلمان ها مانند: زيارت قبور، توسل، شفاعت، نذر به ارواح اولياء را مصداق شرك تلقي مي كنند. و كسي كه اين اعمال را انجام بدهد، مشرك و محدور الدم مي دانند. 2ـ سلفي ديوبنديه. اين گروه، در قرن دوازدهم هجري به دست شماري از علماي حنفي در شبه قاره هند بر مبناي تفكر شاه ولي الله دهلوي در روستاي ديوبند بوجود آمدند. ديوبندي ها، از قرن دوازدهم به بعد در برخي مسائل تحت تاثير افكار ابن تيميه قرار گرفتند و در نتيجه عزاداري، بناي بر قبور را بدعت و استغاثه و نذر به ارواح اولياء را شرك قلمداد مي كنند و به تكفير و قتل ساير مسلمانها مي پردازند. 3ـ سلفي اخواني، گسترده ترين تشكيلات سياسي، مذهبي اهل سنت، كه با هدف احياي دوران سلف صالح و ايجاد خلافت اسلامي در سال 1928م توسط حسن البنا در مصر تاسيس شد. 4ـ سلفي جهادي، يعني جرياني كه با تاسي به افكار سيد قطب، تنها راه رسيدن به خلافت و بازگشت به دوران خلافت خلفاء راشدين را «جهاد» مي دانند. در موضوع «حاكميت» مهمترين مسئله، موضوع مشروعيت و حقانيت است. بدين معني كه فرد يا گروهي با چه مبنايي حق حكومت، فرمانروايي و صدور دستورات الزام آور دارند؟ و مردم با چه معياري وظيفه اطاعت و پيروي از اين فرامين را دارند؟. سلفي هاي جهادي، الگوي حكومتي خود را از خلفاي راشدين، اموي و عباسي اقتباس نموده و بهترين مدل حكومتي را، نظام خلافت معرفي كرده اند.آنها از يك سو، مشروعيت قدرت خليفه را از طريق شورا و انتخاب اهل حل و عقد دانسته اند. شورايي كه هرگز به عموم مردم تعميم داده نمي شود و صرفاً از ميان مجاهدين همسو، به عنوان شوراي فقهي خواهند بود. و از سوي ديگر«قهر و غلبه» را نيز يكي ديگر از راه هاي مشروعيت نظام خلافت مي دانند. نظام خلافتي كه از قدرت مط